نقش دانش بومي در توسعه پايدار كشاورزي

دانش بومي به عنوان بخشي از سرمايه و گنجينه ملي هر قوم، نقش بنيادين و بسزايي در دستيابي به شيوه هاي مناسب و سازگار با طبيعت، از راه بررسي و تلفيق علمي اين نوع دانش كهن با روشها و علوم نوين دارد . در اين مقاله سعي شده است اهميت و ويژگيهاي دانش بومي و رسمي بيان شود و راه حلي براي توسعه پايدار كشاورزي ارائه گردد . همچنين به اين موضوع اشاره شده است كه دو حوزه دانش سنتي و صنعتي هيچگونه تقابل و تضادي با هم ندارند و در فرايند دستيابي به توسعه پايدار مكمل يكديگرند. دانش بومي هر ملت چه از جنبه علمي و چه از لحاظ اجتماعي براي خود آن ملـت و بـراي مـردم در سراسـر جهـان اهميـت بسياري دارد . افزايش سريع جمعيت و كاربرد نسنجيده تكنولوژي تغييرات ز يادي را موجب شده است . گنجينه دانش مدرن و صنعتي بشر فاقد اصول و روش هايي است كه استفاده بهينه از منابع طبيعي را ميسر كند . بنابر ايـ ن دانـش بـومي بـا د يدگاه كلنگر براي دانش كشاورزي بوم شناختي موثر تشخيص داده شده است . تأكيـد دانـش بـومي بـر د يـ دگاه سيـ ستمي اسـت و پروژه هاي روستا يي را به ساكن شدن در روستاها سـوق داده اسـت . دانـش بـومي يـا محلـي بـراي بـوم شـناختي كـشاورزي ضروري است . معنا و مفهوم دانش بومي در زبان فارسي را مي توان مجموعه اطلاعات مردم، دانش توده مردم و دانش توده فرهنگ مردم بيان كرد . در كتاب انتقال تكنولوژي به بحث در خصوص دانـش سـنتي پرداختـه اسـت و اشـاره مـي كنـد كـه دانش سنتي در مورد كشاورزي دانشي است كه كشاورزان از تجربه خود آموخته و از نسلي به نسل ديگـر منتقـل مـي كننـ د . دانش سنتي بسيار آهسته جمع ميشود، اما آنچه كه باقي ميماند در طول زمان بارها آزمايش شده است . چنين دانشي شـامل مشاهدات زيركانه و دقيق در مورد گياهان، حيوانات، آب و هوا، خاك، آفات نباتي و نظامهاي طبقهبنـدي شـده اسـت كـه كاملا با اوضاع و احوال محلي مطابقت دارد و چونكشاورزان و خانوادههاي آنان نسلها بـا آن زنـدگي كـرده انـد، دقيـق و قابل پيش بيني است و از نظر حجم بسيار وسيع تر و گسترده تر از دانشي است كه در ايستگاههاي تحقيقـاتي بـه وجـود آمـده است . هدف از اين مقاله يررسي نقش دانش بومي در مورد كشاورزي بوم شناسي است.