آناليز عدم قطعيت برآورد حجم رسوب مخازن سدها (مطالعه موردي رودخانه باراندوز)

پيش بيني مقدار رسوبات ورودي به مخازن سدها و نحوه توزيع و تجمع آن داراي اهميت و پيچيدگي بالايي در طرح و بهره برداري مناسب چنين سازه هاي آبي است.روشهاي رياضي وتحليلي متعدد وپيچيده اي براي شناخت فرآيند رسوب وبرآورد رسوبات ورودي و نحوه رسوبگذاري آن درمخازن سدها ارائه گرديده است. تحليل رسوب در مخازن سدها بر اساس چنين روش هايي همواره توام با خطاي نسبي بوده كه اين برآورد خطاي نسبي به عنوان Uncertainty (عدم قطعيت) در علوم مهندسي شناخته مي شود وجود عدم قطعيت در برآورد پارامترها يا معيارهاي طراحي سازههاي آبي، يكياز دلايل اصلي عدم موفقيت موردانتظار چنين سيستم هايي بوده و به كميت در آوردن منابع عدم قطعيت مي تواند يك گام اوليه و اصلي در تجزيه و تحليل قابليت اطمينان در عملكرد يكسازه آبي باشد. در طرح سيستم مخازن ذخيره (سدها)، تحليل رسوي ورودي به مخزن جهت برآورد حجم مرده سد ونحوه ته نشيني رسوبات در سد از معيارهاي اساسي طراحي به شمار رفته و منابع خطا يا عدم قطعيت در چنين تحليلي مي تواند ناشي از عدم امكان پيش بيني قطعي جريان ورودي، ميزان رسوب، نوع رسوب و … به مخزن باشد. در اين تحقيق از روش شبيه سازي مونت كارلو (MCS) جهت تعيين ميزان عدم قطعيت رسوبات ساليانه مخزن و رسوبات متراكم شده مخزن در طول زمان استفاده شده است، بعلاوه آناليز حساسيت براي تعيين اهميت فاكتورهاي مختلف عدم قطعيت رسوبات مخزن انجام گرفته است. در اين مطالعه سيستم مخزن ذخيره رودخانه بار اندوز در منطقه آذربايجان غربي مورد بررسي قرار گرفته و عدم قطعيت رسوبات ساليانه رسوبات مخزن ذخيره رودخانه بار اندوز در منطقه آذربايجان غربي مورد بررسي قرار گرفته و عدم قطعيت رسوبات ساليانه رسوبات مخزن و تاثير هر فاكتور عدم قطعيت به طور جداگانه و در مجموع روي رسوبات تجمعي مخزن به دستآمده است. نتايج نشان مي دهد دبي ساليانه جريان و بار رسوب از مهمترين فاكتورهاي تعيين كننده عدم قطعيت حجم رسوبات سالانه مخزن مي باشند. در مورد مخزن رودخانه باراندوز عدم قطعيت 26% براي حجم رسوبات متراكم شده مخزن بيان شده است.