بهره برداري از سدهاي لاستيكي با توجه به شرايط هيدروليكي اين سازه ها

سدهاي لاستيكي از پديده هاي نسبتا نو در مهندسي و صنعت آب بوده و كاربرد آنها گسترده مي باشد. از سدهاي لاستيكي مي توان به عنوان سدهاي انحرافي ، به منظور كنترل سيلاب ، كنترل جذر و مد و غيره استفاده كرد. براي بررسي شرايط هيدروليكي اين سدها و به منظور بهره برداي بهينه از آنها لازم است تا مقدار دبي عبوري از آنها تعيين شود. براي محاسبه دبي لازم است تا ضريب جريان تعيين شود. در اين تحقق براي تعيين ضريب جريان در سدهاي لاستيكي مدل فيزيكي سد لاستيكي از نوع پر شده با هوا ساخته شده است. وتاثير پارامترهاي موثر بر اين ضريب مورد آزمايش قرار گرفته است. نتايج بدست آمده نشان مي دهد كه : ضريب جريان در سدهاي لاستيكي متاثر: از ارتفاع تيغه آب روي تاج سرريز
به ارتفاع سد لاستيكي ((p مي باشد. در شرايط كاملا متورم سد لاستيكي اگر
از 05/0 تا 37/0 تغيير كند ، ضريب جريان از 63/0 تا 48/0 كاهش مي يابد. همچنين وقتي شيب كانال بالادست از 005/0 تا 02/0 افزايش مي يابد، مقدار ضريب جريان 02/0 كاهش پيدا ميكند و با افزايش ارتفاع سد لاستيكي از 29 تا 41 سانتي متر ضريب جريان 37 درصد افزايش مي يابد. ضريب جريان در اين سدها براي حالتي كه سطح بدنه بدون زبري است 05/0 بيشتر از حالتي است كه ارتفاع زبري 5 ميلي متر مي باشد. اين زبري بوسيله دانه هاي شن با دانه بندي يكنواخت ايجاد شده است.ايجاد زائده بر روي سطح سد لاستيكي براي جلوگيري از ارتعاش بدنه سد نيز باعث كاهش ضريب جريان مي گردد، ولي در دبي هاي زياد ايجاد زائده تاثير محسوسي بر روي ضريب جريان ندارد