كنترل سيلاب در آبراهه هاي فرعي در مناطق مسكوني و مطالعه موردي برروي نهر طاق بستان در محدوده شهر كرمانشاه

در آبراهه هائي كه شاخه فرعي به آن متصل م يگردد بروز سيلاب در شاخه اصلي باعث ورود سيلاب به شاخه فرعي و پخش سيلاب در اراضي و نواحي اطراف آن مي شود، اجراي ديوارهاي سيل بند در شاخه اصلي با وجود شاخه هاي فرعي، كاربرد روشي را اقتضاء مي نمايد كه از ورود سيلاببه شاخه فرعي جلوگيري نمايد. استفاده از ديوارهاي سيل بند در شاخه هاي فرعي در نواحي مسكوني ضمن منظر نامطلوب، زهكشي اراضي اطراف را مشكل م ينمايد. روشي كه در كشور ژاپن بكار برده شده انسداد شاخه فرعي و استفاده از ايستگاه پمپاژ با سيستم بر قرساني مستقل براي تخليه دبي شاخه فرعي در زمان وقوع سيلاب در شاخه اصلي مي باشد، اين روش ضمن خطرپذيري در بهره برداري براي مواقع اضطراري، هزينه اوليه زيادي را نياز دارد. روشي كه در اين مقاله به آن پرداخته و در نهرطا قبستان در محل الحاق آن با رودخانه قره سو در شهر كرمانشاه مورد استفاده قرار گرفته، تخليه سيلاب در نواحي بالادست شاخه فرعي توسط مجراي تحت فشار به رودخانه و ذخيره سازي سيلاب مازاد، در حوضچه اي در محل الحاق شاخه فرعي به اصلي م يباشد. در محل الحاق دريچه هاي يكطرفه تعادلي تعبيه شده است كه علي رغم ابعاد بزرگ در حد چندين متر، افت انرژي آن جهت باز و بسته شدن ناچيز است. عملكرد اين دريچه بدين صورت است كه با بالارفتن عمق آب در شاخه اصلي نسبت به شاخه فرعي، دريچه يكطرفه بسته و دبي شاخه فرعي در حوضچه تاخيري ذخيره مي گردد، به محض كاهش عمق آب در شاخه اصلي، دريچه باز و آب انباشت شده به آن تخليه مي گردد. در اين مقاله جزئيات اين روش كنترل سيلاب در شاخه هاي فرعي و جزئيات دريچه ابداعي نيز ارائه شده است.